U bent nog aan het nagenieten van een belangrijke aankoop, totdat het moment aanbreekt waarop u een gebrek ontdekt dat u voor de aankoop nog niet eerder was opgevallen.
Indien u besluit om de verkoper vervolgens aan te spreken voor dit “verborgen gebrek”, dienen enkele belangrijke richtlijnen in acht te worden genomen. De volgende casus is hierbij interessant.
Een koppel ging over tot de aankoop van een stacaravan die gestald was op een camping.
Echter, korte tijd na de aankoop werden de kopers in kennis gesteld van het feit dat de caravan over minder dan een jaar tijd van overheidswege diende gesloopt te worden. Dit element was hen op het moment van de aankoop vanzelfsprekend nog niet gekend, niettegenstaande het feit dat de verkoper hiervan wel op de hoogte was.
De kopers besloten daartoe de verkoper te dagvaarden voor dit verborgen gebrek. Van cruciaal belang hierbij is dat deze vordering wordt ingesteld “binnen korte tijd”. De wet specifieert deze termijn niet en dit dient geval per geval beoordeeld te worden. Wel is duidelijk dat u er goed aan doet om na de ontdekking van het gebrek de verkoper hiervan onmiddellijk in kennis te stellen. In deze casus hebben partijen voorafgaandelijk geprobeerd om een minnelijke regeling te bereiken. Hoewel er ruim 8 maanden verstreken waren tussen de kennisname van het gebrek en de dagvaarding, hield de rechtbank rekening met de maanden waarin er minnelijke onderhandelingen werden gevoerd en oordeelde de rechtbank dat de korte termijn niet overschreden was.
Bij de beoordeling van de vordering van de kopers hield de rechtbank o.m. rekening met de volgende principes:
- De koper die het verborgen gebrek ontdekt en de aangekochte zaak niettemin verder in gebruik houdt zonder te protesteren, aanvaardt zodoende stilzwijgend het verborgen gebrek en verliest zijn verhaalsrecht;
- De koper die vroeger kon protesteren, maar dit bewust niet gedaan heeft, miskent de uitvoering te goeder trouw en het recht van de verdediging van de verkoper;
- De koper dient zelf het bewijs te leveren dat het gebrek al bestond op het tijdstip van de koop;
- Een langdurig gebruik van de verkochte zaak door de koper staat een eventuele teruggave of terugbetaling in de weg
In deze zaak oordeelde de rechtbank dat de kopers hun vordering tijdig hadden ingesteld en de aanwezigheid van het verborgen gebrek voldoende bewezen hadden. Immers, indien de kopers bij het afsluiten van de aankoop zouden geweten hebben dat de stacaravan binnen korte termijn gesloopt zou worden, dan zouden de kopers evident niet tot de aankoop zijn overgegaan.
Om voor de hand liggende redenen oordeelde de rechtbank verder dat het slopen van de caravan het verder gebruik onmogelijk zou maken.
De gevolgen van deze uitspraak zijn ingrijpend. Door een verborgen gebrek wordt de verkoop namelijk vernietigd, zodat de verkoper de koopprijs integraal dient terug te betalen aan de kopers, alsook de kopers dient te vergoeden voor de door hen geleden schade.
Samengevat dient u de volgende richtlijnen in het achterhoofd te houden bij de ontdekking van een verborgen gebrek:
- Snel actie ondernemen is de boodschap. Indien u kan bewijzen dat het gebrek nog niet ontdekt kon worden op het moment van de aankoop, dient u zo spoedig mogelijk een vordering in te stellen tegen de verkoper, minstens dient u dit onmiddellijk te melden indien u een minnelijke oplossing wilt bereiken;
- Het verborgen gebrek moet bewezen worden door de koper. U dient als koper aan te tonen dat het gebrek op het moment van de aankoop nog niet ontdekt kon worden door u en de verkoper hiervan wel al kennis had.
- Na de ontdekking van het verborgen gebrek dient u zich te onthouden van het verder gebruik van het goed.
De leer van de koopvernietigende verborgen gebreken is een handige juridische tool om de schade die u lijdt als koper te verhalen op de verkoper, maar enkel voor zover deze rechtsfiguur met de nodige omzichtigheid wordt gehanteerd.
Wij hebben in het verleden reeds herhaaldelijk succesvol opgetreden in het kader van disputen die betrekking hebben op verborgen gebreken, waarbij wij zowel de koper als de verkoper hebben bijgestaan.
Indien u geconfronteerd wordt met een dergelijke problematiek, staan wij vanzelfsprekend ter beschikking om u hierbij naar best vermogen te begeleiden.
Christophe VAN MECHELEN
christophevanmechelen@vandoosselaere.be
Simon BOONS